Mindfulness en de stressbankrekening

Een goed gevulde stressbankrekening geeft je kracht om op een gezonde manier met stress om te gaan. Het geeft je veerkracht! In dit artikel lees je wat de stressbankrekening is, hoe die kunt vullen en hoe je zorgvuldig je saldo gebruikt.

Stress als druk

Nog even over stress.

Stress is soms een piekmoment; een moment dat er een topprestatie geleverd moet worden. Een sollicitatiegesprek bijvoorbeeld. Stress is ook een continue druk die je als belastend ervaart. En als die druk maar lang genoeg duurt, wordt die te belastend. Dan reageert je lichaam met een primaire stressreactie: levensgevaar = vechten, vluchten of bevriezen.

Wanneer iets iets te belastend?   

Als het je hulpbronnen te boven gaat.

Jon Kabat-Zinn spreekt in het boek Gezond leven met Mindfulness over een bankrekening van innerlijke hulpbronnen. Een stressbankrekening. Je kunt er op storten en saldo opbouwen. En in geval van gevaar gebruik je saldo. Als je genoeg saldo hebt, of het niet te vaak gebruikt, kun je prima met stress omgaan.

Hoe stort je op bankrekening?

Dat weten we onderhand wel. Met zelfzorg en ontspannen plezier:

• Genoeg slaap
• Mediteren
• Gezond eten
• Compassie
• Bewegen: sporten, wandelen, dansen
• In de natuur zijn
• Relaties onderhouden en vieren, met mensen en dieren
• Dankbaar zijn
• Voor sommige mensen: je verbonden voelen met een groter geheel. Bijvoorbeeld door te geloven dat er iets of iemand is die voor je zorgt, dat je leven betekenis heeft, of je in te zetten voor een ideëel doel. 

Hoe ga je zorgvuldig om met het opgebouwde saldo?

Het zou mooi zijn als die bankrekening een leuk bedragje kan hebben. Als basis. Een fijne buffer. Zodat je niet bij elk noodgeval in het rood komt te staan. Zodat er altijd genoeg is om uit te putten. Dat kan door zorgvuldig te zijn met dit potje. Aanvullen, zoals hierboven genoemd. Én door het aantal stressmomenten te verminderen.

Hoe verminder je stress?

Met mindfulness! Daarmee wil ik zeggen, met twee belangrijke vaardigheden die je leert met meditatie en mindfulness:

• Opmerkzaam zijn naar wat er gaande is in dit moment. Lichaam, emoties, gedachten.
• Leren stoppen en daarmee minder overgeleverd te zijn aan je automatismen. Ook de automatismen in je denken, die beren op de weg…

Hoe kan dit je helpen met stress verminderen? In dit artikel leg ik uit wat stress is en wat er met je lichaam gebeurt.

Feit is dat we niet altijd controle hebben over de wereld om ons heen. Dreigingen zullen er zijn, want we zijn kwetsbare mensjes. Stress is onderdeel van het leven.

Maar niet alle stress komt door dreigingen van buitenaf. Sterker nog, als je leven redelijk veilig en welvarend is, zullen de meeste stressoren van binnen komen. Uit onze denkgeest. Klein issues die levensbedreigend lijken, maar niet zijn. Doemscenario’s. Daar heb je wél invloed op. Door opmerkzaam te leren zijn naar je gedachten en emoties kun je ontdekken welke onlogische gedachtetreintjes vaak langskomen en je triggeren. Door te erkennen dat gedachten ook maar ‘gebeurtenissen in je hoofd zijn’ en niet altijd waar, kun je ze ontdoen van hun macht.

Daarmee voorkom je dat het saldo op je stressbankrekening snel slinkt.

In deze metafoor van de bankrekening zou je zelfs kunnen zeggen dat piekeren een lek is in je stressbankrekening. Saldo stroomt contant weg.

Rood staan kan – voor een tijdje

Zoals je bij een bankrekening rood kunt staan, zo kun je ook bij je stressbankrekening in de min. Maar net als bij de euro’s, betaald je een prijs. Rente. Je kunt het niet te lang doen. Want zo wordt de schuld groter. In termen van stress hebben we het dan over chronische stress. Een tekort in lichaam en geest niet aanvullen zodat het in zichzelf een trigger wordt.

Bijvoorbeeld: je hebt vast wel ervaren dat als je een tijdje slaaptekort hebt, dat het heel moeilijk is om die rampscenario’s in je hoofd van een afstandje te bekijken. Ze zijn op dat moment levensecht. Na een goede nacht slaap, ziet je beter dat je aan het overdrijven was.

Burn-out is als een faillisement

Een financieel faillissement is niet zozeer het onvermogen een schuld af te lossen, maar het onvermogen de rente op de schuld te betalen. Burn-out is het lichamelijke equivalent van een faillissement. Het onvermogen de ‘schuldenlast’ te dragen omdat er geen energie of bandbreedte is om de stressbelasting op te vangen.

Jouw stressbankrekening

Hoe is het gesteld met jouw stressbankrekening? Vul je regelmatig saldo aan. Hoe doe je dat? Ga je bewust met het saldo om? Wat zijn de situaties die veel kosten? En kun je daarom omheen ruimte creëren om weer aan te vullen?