Mindfulness en Sterke Kanten

Mindfulness is aandacht. Aandacht voor alles wat er in het huidige moment gebeurt. Zonder daarover te oordelen. Aandacht voor de mooie moment, én ook voor de moeilijke momenten.

De meeste trainingen die hiervoor ontwikkeld zijn, en die ik ook geef, zijn gericht op het ‘omgaan’ met die moeilijke momenten. Met stress of pijn of ongelukkigheid. Je leert op een zachte manier om mee te bewegen met de maalstroom van het leven.

Mindfulness maakt ook zichtbaar wat er zo mooi is aan dit leven! De gelukkige moment, de makkelijke momenten, de goedheid in ons. Momenten van verbinding en verwondering.

Ryan Niemac en het VIA instituut in de VS hebben een training ontwikkeld die die goedheid aanspreekt. Mindfulness wordt gecombineerd met Sterke Kanten die al aanwezig zijn in ons allemaal.

Wat zijn Character Strengths of Sterke Kanten?

In de jaren ’90 is in de psychologie een nieuw veld opgekomen: positieve psychologie. Tot dan toe was de wetenschap gericht op stoornissen en wat er niet goed ging. In dit nieuwe veld ging men onderzoeken wat mensen doen die wél lekker in hun vel zitten. Het VIA instituut heeft onderzoek gedaan naar waarden, deugden, karakter en sterke kanten wereldwijd.

Er zijn 24 universele Sterke Kanten gevonden. Iedereen kan online (en gratis) een vragenlijst beantwoorden om zijn eigen ‘volgorde’ te zien. We hebben allemaal alle 24 Sterke Kanten in ons, maar een stuk of 6 hebben we sterker. Die noemen we Kenmerkende Sterke Kanten. Ze horen bij wie een individu in de kern is.

De vragenlijst kun je vinden op deze website: www.viacharacter.org/survey/account/register . Deze website is in het Engels. Via een dropdown kun je aangeven dat je vragenlijst in het Nederlands wilt doen.

De 24 universele Sterke Kanten

Dit zijn ze, in willekeurige volgorde:

Creativiteit, Nieuwsgierigheid, Kritisch Denken, Leergierigheid, Levenswijs, Moed, Doorzettingsvermogen, Oprechtheid, Enthousiasme, Liefde, Vriendelijkheid, Sociale Intelligentie, Teamwerk, Rechtvaardigheid, Leiderschap, Vergevingsgezindheid, Bescheidenheid, Voorzichtigheid, Zelfregulatie, Waarderen van Schoonheid en Excellentie, Dankbaarheid, Hoopvol, Humor, Spiritualiteit.

Op deze pagina worden ze uitgelegd.

Wat zijn Sterke Kanten precies?

Sterke Kanten uiten zich door

  • je gedachten
  • je gevoelens
  • je wil (je bereidwilligheid) en
  • je gedrag, actie

Het zijn psychologische ingrediënten voor het tonen van deugden en goedheid, authenticiteit en bloei. Individueel én in relatie met de mensen en de wereld om ons heen.

Sterke Kanten gebruiken we om te handelen én het zijn houdingen. Het zijn manieren waarop we iets aanpakken.

  • Sterke Kanten kunnen uit het hart komen zoals Liefde. Uit ‘het hoofd‘ bijvoorbeeld Kritisch Denken. Of ze hebben iets van beiden.
  • SK’s kunnen heel ‘hier-en-nu’ zijn, zoals Waarderen, of juist meer ‘actiegericht‘ zoals Leiderschap.
  • SK’s zijn intrapersoonlijk (individueel), bijvoorbeeld Zelfregulatie, of interpersoonlijk (in relatie met anderen) zoals Teamwerk.

Om met de concepten van de mindfulnesstraining te spreken: ze horen bij de doe-modus én de zijn-modus. De houdingen van mindfulness vind je erin terug: niet oordelen, frisse blik, niet streven, acceptatie, geduld, vertrouwen en loslaten.

Sterke Kanten versus Vaardigheden, Talenten en Waarden

Sterke Kanten raken vaardigheden, talenten en waarden maar zijn niet hetzelfde.

Een voorbeeld: je kunt een talent hebben voor hardlopen. Van nature gaat het je makkelijk af. Maar, ook als je er geen talent voor hebt, kun je het leren. Hardlopen is een zo vaardigheid die je ontwikkeld door veel te oefenen. Je kunt ook hardlopen omdat gezondheid een belangrijke waarde van je is.

Sterke Kanten zet je in om te hardlopen. Ze ondersteunen je. Om tot actie over te gaan zet je Levenslust in, om door te gaan gebruik je Doorzettingsvermogen, of Zelfregulatie. Met de Sterke Kant Teamwerk is gaat het om samen. Je plezier en voldoening komt omdat je traint in een groepje en samen vordert. Of, je zet de Sterke Kant Waarderen van Schoonheid en Excellentie in. Hardlopen is genieten van de intelligentie en kracht van je lichaam, of het prachtige herfstbos waar je doorheen rent.

Iedereen heeft zo zijn unieke combinatie van Sterke Kanten om zijn talent te ontwikkelen, vaardigheden te trainen, en zijn waarden te leven.

Waarom zou je je Sterke Kanten ontwikkelen?

Sterke kanten zijn kwaliteiten waarmee we een authentiek en goed leven kunnen leiden. Je zet ze in, onbewust en bewust, om in en vanuit het hier-en-nu te leven. Ook al raken we snel afgedwaald in plannen en herinneringen, de Sterke Kanten kun je alleen in dit moment gebruiken.


Hoe kun je dit leren?

Ik bied twee programma’s aan. Een 8-weekse Mindfulness en Sterke Kanten waarin je leert wat mindfulness is en hoe dit samenhangt met Sterke Kanten. Het 4-weekse programma is voor mensen die mindfulness al kennen en met Sterke Kanten er meer uit willen halen.

Maatwerk en workshops

Natuurlijk is het ook mogelijk om via een workshop of incompany-vorm hiermee aan de slag te gaan.

Mindfulness Based Strength Program

In het Mindfulness Based Strength Program worden de 24 Sterke Kanten ingezet om mindfulness te vergroten (Strong Mindfulness), en wordt mindfulness ingezet om de Sterke Kanten te doen groeien (Mindful Strength Use). Twee onderdelen dus.

1. Strong Mindfulness

Je sterke kanten inzetten om mindfulness te ontwikkelen en te laten groeien. Als Nieuwsgierigheid een Kenmerkende Sterke Kant is van je, kan die helpen als je obstakels tegenkomt. Is Zelfregulatie of discipline een Sterke Kant, dan zet je die in. Als Teamwerk (samenwerken) een sterke kant is die je van nature makkelijk gebruikt, kan je blik op samen mindfulness beoefenen je helpen. Bijvoorbeeld door samen te mediteren. Is Leiderschap een Sterke Kant van je, dan helpt die je om je te richten op opmerkzaamheid in dit moment.

Sterke kanten als Liefde of Vergevingsgezindheid kunnen je helpen met een vriendelijke, niet-oordelende houding naar jezelf.

2. Mindful Strength Use

De opmerkzaamheid die je ontwikkeld door meditatie en aandachtig aanwezig zijn in je leven, kun je inzetten om je Sterke Kanten verder te verdiepen en ontwikkelen. De 24 Sterke Kanten zijn een vocabulair waarmee je in je dagelijks leven het gebruik ervan kunt leren spotten. Zo krijg je oog voor jouw en andermans bijdrage in succesvolle of gelukkige momenten. Door middel van visualisaties kun je ze inzetten in toekomstige situaties.

Wat je aandacht geeft, groeit

MBSP – de 8-weekse training

De 8-weekse training is vormgegeven naar het model van bewustzijn – onderzoeken – toepassen. Dat komt terug in de volgende, opvolgende, thema’s

  1. Mindfulness en de Automatische Piloot
  2. Jouw Kenmerkende Sterke Kanten
  3. Obstakels zijn kansen
  4. Versterken van mindfulness in het dagelijks leven (strong mindfulness)
  5. Waardeer je relaties
  6. Mindfulness van de gulden middenweg
  7. Authenticiteit en goedheid
  8. Voluit leven

De 8-weekse training is geschikt voor iedereen. Je hoeft geen ervaring te hebben met mindfulness en meditatie.

Werkvormen die we gebruiken: meditaties, visualisaties, schrijfoefeningen, contemplaties, luisteren en benoemen, en samen ontdekken.


De Sterke Kanten 4-weekse vervolgcursus

Omdat deze stof een prachtig vervolg is op de bestaande MBSR/MBCT trainingen, heb ik een programma ontwikkeld, geïnspireerd op MBSP, om samen direct aan de slag te gaan met je Sterke Kanten.

  1. Sterke Kanten en jouw Kenmerkende Sterke Kanten
  2. Obstakels en de Gulden Middenweg
  3. Waardeer je relaties
  4. Authenticiteit en goedheid

Artikel over Mindfulness en Sterke Kanten uit het Tijdschrift Positieve Psychologie.